Hoa Kỳ có ép được Tòa án Anh cho dẫn độ Julian Assange?

 Ngày 27/10/2021, báo AP, TIME ...đưa tin về việc Chính phủ Hoa Kỳ dự kiến ​​sẽ yêu cầu Tòa án Tối cao của Anh lật lại quyết định của thẩm phán rằng người sáng lập WikiLeaks, Julian Assange không được dẫn độ đến Hoa Kỳ để đối mặt với cáo buộc gián điệp.

Vào tháng Giêng, một thẩm phán của tòa án cấp thấp hơn đã từ chối yêu cầu của Mỹ dẫn độ Assange về tội gián điệp đối với việc công bố các tài liệu quân sự bí mật của WikiLeaks một thập kỷ trước.

Thẩm phán quận Vanessa Baraitser từ chối dẫn độ vì lý do sức khỏe, nói rằng Assange có khả năng sẽ tự sát nếu bị giam giữ trong điều kiện nhà tù khắc nghiệt của Hoa Kỳ. Các luật sư của Hoa Kỳ đã kháng cáo, họ đã đặt câu hỏi về bằng chứng tâm thần trong vụ án và lập luận rằng Assange không đến mức để bị "ốm" dẫn đến việc tự làm hại mình.

Assange, người đang bị giam giữ tại Nhà tù Belmarsh an ninh nghiêm ngặt của London, dự kiến ​​sẽ tham dự phiên điều trần kéo dài hai ngày qua hình thức trực tuyến. Hai thẩm phán xét xử kháng cáo - bao gồm thẩm phán cao cấp nhất của Anh, Chánh án Ian Burnett - dự kiến ​​sẽ không đưa ra phán quyết của họ trong vài tuần.

Kể cả phiên tò này chưa thểkết thúc câu chuyện pháp lý đình đám này, vì bên thua có thể tìm cách kháng cáo lên Tòa án tối cao Vương quốc Anh.

Các công tố viên Hoa Kỳ đã truy tố Assange với 17 tội danh gián điệp và một tội danh lạm dụng máy tính trong việc công bố hàng nghìn tài liệu quân sự và ngoại giao bị rò rỉ của WikiLeaks. Các tội danh này có mức án tối đa là 175 năm tù.

Các công tố viên cho rằng Assange đã giúp đỡ nhà phân tích tình báo Chelsea Manning của Quân đội Mỹ một cách bất hợp pháp để đánh cắp các bức điện mật ngoại giao và hồ sơ quân sự mà WikiLeaks công bố sau đó. Các luật sư của Assange lập luận rằng anh ta đang hoạt động như một nhà báo và được hưởng quyền tự do ngôn luận của Tu chính án thứ nhất vì đã xuất bản các tài liệu vạch trần hành động sai trái của quân đội Mỹ ở Iraq và Afghanistan.

Assange, 50 tuổi, đã phải ngồi tù kể từ khi bị bắt vào tháng 4 năm 2019 vì trốn tại ngoại trong một cuộc chiến pháp lý riêng biệt. Trước đó, anh ta đã dành bảy năm ẩn náu bên trong đại sứ quán ở London của Ecuador, nơi anh ta bỏ trốn vào năm 2012 để tránh bị dẫn độ sang Thụy Điển để đối mặt với các cáo buộc hiếp dâm và tấn công tình dục.

Thụy Điển đã bỏ các cuộc điều tra tội phạm tình dục vào tháng 11 năm 2019 vì thời gian đã trôi qua rất nhiều, nhưng Assange vẫn ở trong tù. Thẩm phán ngăn dẫn độ vào tháng Giêng đã ra lệnh rằng anh ta phải bị giam giữ trong bất kỳ cuộc kháng cáo nào của Hoa Kỳ, phán quyết rằng công dân Úc “có động cơ bỏ trốn” nếu anh ta được trả tự do.

Những người ủng hộ WikiLeaks cho biết lời khai từ các nhân chứng trong phiên điều trần dẫn độ rằng Assange đã bị theo dõi khi ở trong sứ quán bởi một công ty an ninh Tây Ban Nha theo lệnh của CIA - và thậm chí còn có cuộc nói chuyện về việc bắt cóc hoặc giết anh ta - làm suy yếu tuyên bố của Mỹ rằng anh ta sẽ được điều trị công bằng.

Các tổ chức báo chí và các nhóm nhân quyền đã thúc giục Tổng thống Joe Biden từ bỏ vụ truy tố được đưa ra dưới thời người tiền nhiệm Donald Trump.

Tổng thư ký của Tổ chức Ân xá Quốc tế Agnes Callamard cho biết các cáo buộc này có động cơ chính trị và cần được bãi bỏ. Bà này cho rằng: “Đó là một bản cáo trạng chết tiệt mà gần 20 năm trôi qua, hầu như không ai chịu trách nhiệm về những tội ác chiến tranh của Mỹ đã gây ra trong cuộc chiến Afghanistan và Iraq đã phải chịu trách nhiệm, chưa nói đến việc bị truy tố, vậy mà có khả năng một nhà xuất bản đã vạch trần những tội ác như vậy”.

Xem ra số phận Assange đang trong tình trạng “ngàn cân treo sợi tóc”, khó đoán định được, mặc dù phong trào đông đảo trên thế giới đấu tranh đòi tự do cho ông ta